Thị trường khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) bị thắt chặt trên toàn thế giới và các nhà sản xuất dầu lớn cắt giảm nguồn cung đã đặt thế giới vào giữa “cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu thực sự đầu tiên”, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ) cho biết vào thứ Ba.
Nhập khẩu LNG gia tăng sang châu Âu trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine và sự phục hồi tiềm năng về nhu cầu sử dụng nhiên liệu của người Trung Quốc sẽ thắt chặt thị trường khi chỉ có 20 tỷ mét khối công suất LNG mới sẽ được tung ra thị trường vào năm tới, Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết tại Singapore Tuần lễ năng lượng quốc tế.
Đồng thời, quyết định gần đây của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh của tổ chức này cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng / ngày (bpd) là một quyết định “rủi ro” vì IEA nhìn nhận dầu toàn cầu. Birol cho biết nhu cầu tăng trưởng gần 2 triệu thùng / ngày trong năm nay.
“(Nó) đặc biệt rủi ro khi một số nền kinh tế trên toàn thế giới đang trên bờ vực suy thoái, nếu chúng ta đang nói về suy thoái toàn cầu … Tôi thấy quyết định này thực sự đáng tiếc,” ông nói.
Giá toàn cầu tăng vọt trên một số nguồn năng lượng, bao gồm dầu mỏ, khí đốt tự nhiên và than đá, đang tác động đến người tiêu dùng đồng thời họ đang phải đối phó với lạm phát thực phẩm và dịch vụ gia tăng. Giá cao và khả năng phân chia khẩu phần có khả năng gây nguy hiểm cho người tiêu dùng châu Âu khi họ chuẩn bị bước vào mùa đông.
Châu Âu có thể vượt qua mùa đông này, mặc dù có phần khó khăn, nếu thời tiết vẫn ôn hòa, Birol nói.
Ông nói thêm: “Trừ khi chúng ta sẽ có một mùa đông cực kỳ lạnh giá và kéo dài, trừ khi sẽ có bất kỳ bất ngờ nào về những gì chúng ta đã thấy, ví dụ như vụ nổ đường ống Nordstream, châu Âu sẽ phải trải qua mùa đông này với một số vết thâm về kinh tế và xã hội”.
Đối với dầu mỏ, tiêu thụ dự kiến sẽ tăng 1,7 triệu thùng / ngày vào năm 2023, vì vậy thế giới sẽ vẫn cần dầu của Nga để đáp ứng nhu cầu, Birol cho biết.
Các quốc gia G7 đã đề xuất một cơ chế cho phép các quốc gia mới nổi mua dầu của Nga nhưng với giá thấp hơn để giới hạn doanh thu của Moscow sau chiến tranh Ukraine.
Birol cho biết kế hoạch này vẫn còn nhiều chi tiết cần hoàn thiện và sẽ yêu cầu sự mua lại của các quốc gia nhập khẩu dầu mỏ lớn.
Một quan chức Bộ Tài chính Mỹ cho biết vào tuần trước rằng không có gì vô lý khi tin rằng có tới 80% đến 90% lượng dầu của Nga sẽ tiếp tục chảy ra ngoài cơ chế giới hạn giá nếu Moscow tìm cách thả nổi nó.
“Tôi nghĩ điều này là tốt vì thế giới vẫn cần dầu Nga chảy vào thị trường hiện tại. 80% – 90% là mức tốt và đáng khích lệ để đáp ứng nhu cầu”, Birol nói.
Mặc dù vẫn còn một lượng lớn dự trữ dầu chiến lược có thể được khai thác khi nguồn cung bị gián đoạn, nhưng một đợt phát hành khác hiện không nằm trong chương trình nghị sự, ông nói thêm.
Tăng trưởng nguồn năng lượng sạch và bền vững
Cuộc khủng hoảng năng lượng có thể là một bước ngoặt để tăng tốc các nguồn sạch và hình thành một hệ thống năng lượng bền vững và đảm bảo, Birol nói.
Birol cho biết: “An ninh năng lượng là động lực số một (của quá trình chuyển đổi năng lượng), khi các quốc gia coi công nghệ năng lượng và năng lượng tái tạo là một giải pháp.
IEA đã điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng công suất điện tái tạo vào năm 2022 lên mức tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái từ mức 8% trước đó, với gần 400 gigawatt công suất tái tạo được bổ sung trong năm nay.
Birol cho biết, nhiều quốc gia ở châu Âu và các nước khác đang đẩy nhanh việc lắp đặt công suất tái tạo bằng cách cắt giảm các quy trình cấp phép và cấp phép để thay thế khí đốt của Nga.